Skansen Etnograficzny we Wdzydzach Kiszewskich
Kaszubski Park Etnograficzny im. Teodory i Izydora Gulgowskich we Wdzydzach Kiszewskich to najstarszy polski skansen. Został założony na początku XX wieku przez małżeństwo upamiętnione w nazwie placówki. Skansen jest zbiorem budynków mieszkalnych i gospodarczych, zagród, wiatraków i innych przedmiotów pochodzących z terenów kaszubszczyzny. Znajduje się również XVII-wieczny drewniany kościół św. Barbary.
W skansenie prowadzona jest szeroka działalność edukacyjna. Organizuje się tu pokazy toczenia na kole garncarskim, wypieka się chleb w piecu chlebowym, a puszczone w ruch skrzydła wiatraka pozwalają zobaczyć w jego wnętrzu działające stare mechanizmy. Uruchomiono tu także szkołę haftu, wprowadzając i upowszechniając wzory do dziś uznawane za najpiękniejsze. Skansen słynie też z warsztatatów plecionkarstwa i rzeźby ludowej.
Do skansenu warto zajrzeć, aby zobaczyć zgromadzony tu zbiór prac twórcy ludowego Włodzimierza Ostoja-Lniskiego. Rzeźbiarz jest uznanym artystą, wielokrotnie nagradzanym na konkursach twórców ludowych. Wykonane przez niego barwne figury, płaskorzeźby i obrazy na szkle przedstawiają postacie Świętej Rodziny, świętych oraz sceny biblijne.
Zgłodniałych gromadzi tutejsza karczma. Za niewielkie pieniądze, w dodatku w pięknej wiejskiej scenerii, można tu zjeść całkiem solidny posiłek. Wśród rarytasów dominuje pajda chleba z wiejskim smalcem i słynne kaszubskie ruchanki (specjał kulinarny, który przypomina racuchy). Należy jednak uważać z porcjami zamawianych ruchanek. Już kilka jest w stanie zaspokoić głód niejednego rosłego chłopa.

Zamek Kiszewski
Na trasie ze Starogardu do Kościerzyny leży miejscowość Zamek Kiszewski. Swoją nazwę zawdzięcza wybudowanemu tu w XIV w. przez Krzyżaków zamkowi, po którym niestety dziś niewiele już zostało, jedynie baszta przybranna oraz brama. Pierwsze zniszczenia zamku przyniosła wojna trzynastoletnia, a do ostatecznej ruiny doprowadzili go Szwedzi w 1655 roku. Obecnie budowla znajduje się w rękach prywatnych. Państwo Tudajowie dokładają wszelkich starań, aby choć w części przywrócić mu dawną świetność. Pewnym utrudnieniem w obudowie obiektu jest brak danych dotyczących dokładnego położenia zamku i jego pierwotnego wyglądu.
O zamku krzyżackim krążą liczne opowieści. Jedna z nich mówi o ukrytych tunelach zamkowych. Prowadziły one podobno do Skarszew, do Starogardu Gdańskiego oraz do Malborka. Kiedyś pewnego mężczyznę zaintrygowała historia zamku, postanowił udać się do podziemnych korytarzy. Zabrał ze sobą świeczkę do oświetlania drogi. Gdy znalazł się już na miejscu jego świeczka zgasła i zapanowała całkowita ciemność. Mężczyzna długo błąkał się po ciemnych korytarzach, z których wydostał się dopiero po trzech dniach. Po tej wyprawie stracił głos, a wkrótce potem zmarł. Jak dotąd nie udało się nikomu wyjaśnić, co mogło przydarzyć się mężczyźnie w tunelach. Od tamtej pory nikt nigdy więcej nie próbował powtórzyć wyczynu mężczyzny. Około 10 lat po całym zdarzeniu tunele zapadły się i nigdy już ich nie odbudowano.

Skansen Kolejowy w Kościerzynie
„Skansen Parowozownia Kościerzyna” należy do Muzeum Kolejnictwa. Niewątpliwie jest to jedna z największych atrakcji turystycznych regionu, jedyny tego rodzaju obiekt w Polsce północnej. To „kolejowe serce Kaszub” zostało określone przez „Gazetę Wyborczą” jako jeden z 50 cudów Pomorza.
Historia muzeum sięga dziewiętnastego wieku. Dokładna data rozpoczęcia działalności parowozowni nie jest dokładnie znana, zakłada się, że były to lata 80-te XIX wieku. Wtedy parowozownia była typu wachlarzowego z ręczną obrotnicą, która mogła obsługiwać jedynie lekkie parowozy. Pod koniec lat 20-tych ubiegłego wieku zaczęto budowę magistrali węglowej, której trasa przebiegała przez węzeł kościerski. Konieczne stało się wtedy rozebranie istniejącej do tego czasu hali i odbudowanie większej. Jednocześnie ręczna obrotnica została zastąpiona elektryczną, dzięki czemu możliwa stała się obsługa dużych i ciężkich parowozów. W czasach międzywojennych parowozownia podlegała jednostce gdyńskiej, a następnie Polsko-Francuskiemu Towarzystwu Kolejowemu. Po II wojnie światowej odbudowano zniszczony skansen i uruchomiono parowozownię jako stację trakcyjną. Zlikwidowana została 1 kwietnia 1991 roku.
Obecnie muzeum może poszczycić się jedną z najcenniejszych kolekcji zabytkowych parowozów w Europie. Można tu podziwiać prawie 50 lokomotyw i wagonów, drugie tyle oczekuje na renowację na pobliskiej bocznicy. Najstarszymi eksponatami wśród parowozów są lokomotywy z 1915 i 1919 roku, natomiast najstarszy wagon pochodzi z roku 1898. Wymieniając zabytki muzeum nie sposób nie wspomnieć o nadzwyczaj długiej lokomotywie, która mierzy aż 25 metrów. Z powodu swojej długości nie mieściła się ona na polskich obrotnicach. Ciekawostką jest to, iż owa lokomotywa wyprodukowana została w Polsce, a dokładniej w zakładach Cegielskiego w Poznaniu. W zasadzie niemal każdy z eksponatów "Parowozowni Kościerzyna" ma swoją własną odrębną historię.
Skansen Kolejowy w Kościerzynie stanowi prawdziwą gratkę dla odwiedzających go turystów. Lokomotywy są otwarte, można do nich wsiąść i poczuć się choć przez chwilę jak ówczesny maszynista.

Wieża Widokowa w Wieżycy
Wieżyca jest wzniesiem w pasie czołowomorenowym Wzgórz Szymbarskich, najwyższym na Pomorzu i na całych polskich nizinach. Jej wysokość liczy 329 m n.p.m. Wierzchołek wzniesienia porasta ponad 150-letni las bukowy, który objęto ochroną i utworzono rezerwat przyrody „Szczyt Wieżyca”. W północno-wschodniej części rezerwatu rozrasta się młody, liczący ponad 60 lat las bukowy z domieszką świerka i dębu. Występują tu takie rośliny chronione jak: marzanka wonna, żywiec cebulkowy, czosneczek niedźwiedzi, perłówka jednokwiatowa, szczawik zajęczy, przylaszczka i inne.
Będąc na szczycie Wieżycy można pokonać dodatkowe 30 m i wejść na wieżę widokową im. Jana Pawła II. Wieża liczy 182 stopnie i ma trzy tarasy. Najwyższa platforma znajduje się powyżej linii drzew. Widok zapiera dech. Można z niej podziwiać piękną panoramę Kaszub, z urozmaiconym krajobrazem polodowcowym - mozaiką wzgórz, jezior i lasów. Przy bezchmurnym niebie i klarownym powietrzu widać na horyzoncie Mierzeję Helską.

Największe cmentarzysko kurhanowe w Polsce
Kurhan to rodzaj mogiły w kształcie kopca usypanego z ziemi lub kamieni, wewnątrz którego znajduje się komora grobowa z pochówkiem szkieletowym lub ciałopalnym. Cmentarzysk z kurhanami jest na Pomorzu kilkadziesiąt, jednak to co możemy zobaczyć w lesie w okolicy leśniczówki Uniradze w gminie Stężyca jest ewenementem na skalę europejską. Szacuje się, że na obszarze kilku kilometrów kwadratowych może znajdować się około 3,5 tys. kurhanów. Trudno podać dokładną liczbę, część mogił zachowała się bowiem w stanie szczątkowym, cześć jest ukryta w zaroślach, a część zniszczyły prace leśne. Cmentarzysko położone jest w bardzo szczególnym miejscu. To tu krzyżowały się wpływy kulturowe ze Skandynawii i Środkowej Europy. Jego wielkość wskazuje na to, że byli na nim chowani mieszkańcu większego obszaru. Również podania ludowe o cmentarzysku sugerują, że miało ono olbrzymie znaczenie.
Sam kurhan nie jest niczym niezwykłym, ale widok kilkudziesięciu kopców obok siebie robi wrażenie. Cmentarzysko w Uniradzach można w zasadzie traktować jako szereg osobnych pól grzebalnych pochodzących z różnych epok. Spacerując po okolicznych lasach co chwila można natknąć się na nowy grobowiec. Część z nich tworzy skupiska na wzniesieniach, część rozlokowana jest między drzewami. Niestety w dalszym ciągu niewiele wiemy o tych swoistych polach śmierci.

Kamienne Kręgi w Węsiorach
Węsiory to niewielka wieś położona na wschód od Sulęczyna. Główną atrakcją tego miejsca jest znajdujące się dwa kilometry od wsi nad Jeziorem Długim cmentarzysko Gotów. Pochodzi ono jeszcze z okresu rzymskiego, prawdopodobnie z I-II w.n.e. Gockie cmentarzysko pomimo upływu wielu setek lat zachowało się w dobrym stanie. Składa się z dwudziestu kurhanów, czterech kamiennych kręgów i ponad stu czterdziestu grobów położonych na stoku zalesionego wzgórza. Najciekawszy krąg położony jest na samym szczycie wzgórza. To wokół niego podczas letnich i zimowych przesileń gromadzą się radieści, archeolodzy, astronomowie, by badać jego niezwykłe właściwości. Zbierają się tu także ludzie przekonani o nadzwyczajnej energii kamiennych kręgów. Podobno mają one moc uzdrawiania. Ponadto wiele razy obserwowano tu zjawiska nadprzyrodzone związane z UFO oraz interesujące układy gwiazd. Będąc na cmentarzysku warto przyjrzeć się mchom i porostom na głazach. Są one rzadkością i można je spotkać jedynie w Skandynawii.

Ogród botaniczny w Gołubiu Kaszubskim
Pasja, praca i doświadczenie sprawiły, że prywatny Ogród Botaniczny w Kaszubskim Parku Krajobrazowym chętnie odwiedzają turyści, miłośnicy natury, jak również zapaleni działkowcy. Można tu bowiem liczyć na fachową poradę o tym co, jak, gdzie, kiedy można sadzić i jak pielęgnować. Ogród obejmuje powierzchnię 2 ha. Zgromadzono tu ponad 4000 gatunków roślin z różnych stron świata, z czego ponad 130 gatunków jest prawnie chronionych. Niewątpliwym walorem ogrodu jest wiek niektórych okazów. Część z nich pamięta lata 70-te ubiegłego stulecia. więcej...